Karcinom pluća

Karcinom pluća je odgovoran za najveći broj smrtnih slučajeva izazvanih kancerom. Smatra se da je jedan od glavnih rizik faktora za njegovu pojavu pušenje. Ukoliko se otkrije u ranoj fazi, šanse za izlečenje su veće.

Šta predstavlja?

Karcinom pluća nastaje kada ćelije zdravog plućnog tkiva započinju nekontrolisanu strukturnu proliferaciju, pri čemu formiraju tumorsku formaciju u plućima. Tumorska masa najpre raste u svojoj neposrednoj okolini, pre nego što ošteti susedna tkiva ili udaljene organe (jetru, kosti, mozak itd.). Pored toga, ovaj tip karcinoma je odgovoran za najveći broj malignih oboljenja kod muškaraca i žena.

Koji su faktori rizika?

Pušenje cigareta je jedan od najvažnijih dokazanih rizik-faktora za pojavu karcinoma pluća. Ljudi koji puše jednu kutiju cigareta u periodu od 30 godina imaju 20 puta veće šanse da obole od karcinoma pluća od onih koji ne puše. Veći rizik faktor je prisutan i kod ljudi koji su počeli da puše pre svoje 20-te godine, kao i za pasivne pušače koji su izloženi dimu cigareta. I pored toga što se rizik umanjuje nakon 5 godina od otkazivanja cigareta, on je ipak prisutan. Dopunski faktori koji povećavaju rizik su zagađenje vazduha, prethodna plućna bolest, kao i član porodice oboleo od kancera na plućima.

Koji su simptomi?

Bolest može da ne manifestira simptome sve do naprednog stadijuma. Tihi progres je ono što karcinom plućačini toliko opasnim. Simptomi koji mogu ukazivati na prisustvo karcinoma su sledeći: sezonsko kašljanje i kontinuirano izbacivanje sluza kod pušača sa hroničnim bronhitisom, iskašljavanje krvi, teško disanje, probadanje u grudima koje se širi posebno u lopaticama i ramenima.Ipak, u ranim stadijumima kancera, pre nego što se osete pomenuti simptomi, dolazi do gubljenja apetita, pojava slabost, gubitak težine i znojenje. U nekim slučajevima, karcinom se može identifikovati preko simptoma povezanim sa udaljenijim organima kako što su jetra, mozak, nadbubrežne žlezde ili kosti.

Kako se dijagnosticira?

Postoji nekoliko metoda za dijagnozu karcinoma pluća: radiološka ispitivanja (nativna rendgengrafija pluća, test za pulmonarnu funkcionalnost, kompjuterska tomografija, snimanje magnetnom rezonancom, PET/KT), kao i analiza primeraka sluzi, endoskopska evaluacija bronhija (bronhoskopija), bronhoskopska biopsija ili biopsija plevre, medijastinoskopija za proveru limfnih čvorova u medijastinuumu i videoasistirana toraskopska operacija.

Dali je moguće rano dijagnosticiranje?

Rana dijagnoza je moguća kod 15% pacijenata zbog činjenice da karcinom pluća retko pokazuje simptome pre nego se raširi na limfne čvorove, u susednom tkivu ili drugim organima. Rana dijagnoza karcinoma je najčešće slučajna i utvrđuje se u toku pregleda koji se izvode zbog drugih narušavanja zdravjla. Na primer, bolest je dijagnosticirana prilikom testa za pulmonalnu funkcionalnost, plućne tomografije, bronhoskopije ili citološkog ispitivanja sluzi (mikroskopski pregled ćelija sluzi ).

Kako se leči?

Otkako je uspostavljena dijagnoza, najvažnije je utvrditi proširenje oboljenja iliti njegov stadijum. Karcinom pluća ima četiri stadijuma. Jedan od najvažnijih faktora od kojih zavisi i rezultat bolesti je stepenzahvaćenosti limfnih čvorova i oštećenost okolnih tkiva i organa. Opšte poznati metod tretmana karcinoma u njegovim ranim stadijumima (stadium 1 i 2) je hirurška intervencija. Kada je dijagnostikovan u trećem ili četvrtom stadijumu, obično se primenjuje radioterapija, hemoterapija ili hemoradioterapija. U određenim slučajevima se primenjuje hirurška intervencija i kada je bolest otkrivena u trećem ili četvrtom stadijumu, sa ciljem da se obezbedi bolji kvalitet života pacijenta i da se odstrane određeni simptomi bolesti.